Niet veranderen betekent stilstand…

In gesprek met Margreet Haandrikman “Niet veranderen betekent stilstand…”
over Pipi Langkous, je talenten gebruiken, grenzeloze informatiehonger, Jan Jansen AAG en je eigen plan trekken     

Drs. Margreet Haandrikman AAG (56), ervaren commissaris en toezichthouder (o.a. bij Centramed, de Onderlinge van 1719, Lemonade, Monuta en het pensioenfonds van de huisartsen; domeinen financieel- en risicomanagement, governance), actuaris met digitale focus, gastdocent UvA, content coach en mediator en nog veel meer.

Interview: Anno Bousema, partner Financial Assets Actuarial Executive Search.
Dit interview is de vijfde in een reeks gesprekken met actuarieel professionals, die gepubliceerd worden op actuaris.info

De sombere en niet-zomerse weersomstandigheden hebben op Margreet geen enkele invloed tijdens onze  uitvoerige en erudiete gedachtewisseling, ze straalt! Ik ken haar ook niet anders sinds we elkaar voor het eerst ontmoetten. Dat was bij de oprichting van het Actuarieel Instituut in 1994. De tijd vliegt, Margreet was toen de eerste penningmeester van het bestuur van het nieuwe onderwijsinstituut van het Actuarieel Genootschap, ik de eerste directeur. “Piepjong was ik, 29, en al bestuurder van deze stichting”, die al snel het “AI” genoemd werd. Ze was gevraagd door medebestuurslid Hugo Berkouwer, een gelouterde pensioenactuaris en haar mentor in haar eerste baan bij de NRG. Margreet is gezegend met een positieve levensinstelling, ze ziet altijd kansen, houdt niet van benauwd en bekrompen, zoekt veranderingen en dynamiek. Ze verveelt zich snel als het stil staat, krijgt energie van nieuwe omgevingen, andere mensen en uitdagende situaties. En die pakt ze altijd op vanuit een oplossingsgerichte en pragmatische grondhouding, ‘getting things done.’ “Ik ben lekker druk bezig, maar wel ontspannen.”, meldt ze met het nodige understatement.      

Noord-Hollands nest

Margreet groeide samen met haar zus op in een evenwichtig en harmonieus gereformeerd gezin in Haarlem. Haar vader werkte als (bouwkundig) ambtenaar bij de provincie en haar moeder was leerkracht op een school voor zeer moeilijk lerende kinderen (ZMLK). Er werd aangepakt in het gezin, je hebt immers een opdracht in het leven, ook richting  je medemens en de samenleving, “Je moet wel wat doen met je gegeven talenten”, gaf haar moeder haar mee. Margreet kijkt terug op een rimpelloze jeugd, er gebeurde eigenlijk niet zo heel veel spannends. Het schoolleven ging allemaal vanzelf en ondervond ze als redelijk saai. Lezen was van jongs af aan haar grote passie, ze las alles was los en vast zat, “Ik heb elk boek uit de bibliotheek in Bloemendaal zo’n beetje gelezen...”. Die informatiehonger is altijd gebleven. Nog steeds vergaart ze zoveel mogelijk informatie en is uitermate geïnteresseerd in alles wat er gebeurt, “Je wilt het brede beeld kunnen zien”. Overal in huis in Aerdenhout zijn boeken te vinden, de e-reader ligt op het nachtkastje en internet wordt afgestruind op informatie, nieuws en de laatste ontwikkelingen. Een dag niet gelezen, is een dag niet geleefd.     

Jan Jansen AAG

Toen Margreet als 16-jarige puber op een verjaardagsfeestje de vraag gesteld werd wat ze later wilde worden, en ze ‘iets met wiskunde’ aangaf, werd er voor haar een afspraak geregeld met Jan Jansen AAG, een destijds gerenommeerde actuaris, die bij het eerste Nederlandse actuariële pensioenadviesbureau Ten Pas werkte (later in Mercer opgegaan). Hij raadde haar na zijn enthousiasmerende verhalen over het mooiste vak ter wereld dringend aan actuaris te worden: “Jij gaat actuaris worden, punt uit.” Aldus geschiedde: Margreet koos na afronding van het gymnasium voor de studie Actuariaat aan de UvA. Ook hier doorliep ze de studie moeiteloos met aardig wat ‘studententienen’ (“Klinkt best arrogant, maar zo was het wel”). Pas in de laatste fase, toen ze de afstudeerrichting ‘Schade’ deed, moest er wat harder gewerkt worden. Voor haar scriptie Credibliteitstheorie, waarvoor ze bij verzekeraar Delta Lolyd moeizaam data verzamelde (toen al een soort van data science avant la lettre, de data werd in Leuven aan de universiteit bewerkt), kreeg ze van UvA-professoren Rob Kaas en Marc Goovaerts een 10-. En dan op naar de eerste baan!   

Nederlandse Reassurantie Groep

Bij de NRG begon Margreet haar loopbaan in het herverzekeringsdomein, onder de vleugels van actuaris Hugo Berkouwer. Hij stimuleerde haar ontwikkeling, gaf veel ruimte en verantwoordelijkheid en leidde haar op positieve, integere en bemoedigende manier het actuariële vakgebied en ambacht in. De breedte van het werkterrein en de beperkt beschikbare gegevens vroegen om een creatieve en inventieve aanpak van de vragen van levensverzekeraars. Haar leergierige en nieuwsgierige instelling kwam hier goed bij van pas. Ze leerde de vraagstelling en situatie breed en integraal te benaderen, zoveel mogelijk zonder vooringenomen standpunten. “Betrek er ook andere disciplines bij, denk en opereer multidisciplinair”. Dat de werkelijkheid soms onverwacht en weerbarstig is, ondanks een secure inschatting van de risico’s en pricing van het product, ondervond ze bij een herverzekeringscontract voor Lloyds in Londen. Toen Lloyds door onder meer de gevolgen van de orkaan Andrew in 1992 in zwaar weer terecht kwam, leidde de constructie, waarbij de 22.000 aandeelhouders van Lloyds financieel persoonlijk aansprakelijk waren, tot grote problemen en mogelijke persoonlijke faillissementen. Bij het overlijdensrisico was onvoldoende rekening gehouden met een niet ingeschat hoog aantal zelfmoorden van aandeelhouders als gevolg van een eventueel faillissement van Lloyds.
Na de NRG maakte Margreet een overstap naar het Hooge Huys in Alkmaar, waar ze op 28-jarige leeftijd groepsactuaris werd. Haar sollicitatiegesprek met ceo Cees Boos was in een kwartier gepiept, de headhunter zat erbij en keek er naar…. Daarna volgden posities bij PwC (consultant corporate finance), Mercer (consultant), Achmea (groepsactuaris) en Sprenkels & Verschuren (partner) en samenwerkingspartner bij 4thline. Het weg bewegen van het actuariaat naar meer corporate finance rollen kreeg zijn bevestiging vanaf 2015, toen Margreet de stap maakte naar rollen in Raden van Commissarissen en Toezicht van voornamelijk financiële organisaties, maar ook bijvoorbeeld in het vastgoed en maatschappelijke organisaties.

Pipi Langkous

Margreet heeft in haar professionele leven steeds heel bewuste keuzes gemaakt, met een koel hoofd en een warm hart. En het heft in eigen handen genomen als de situatie veranderde, en keuzes gemaakt moesten worden. Ze raadt startende actuarissen aan eigen en weloverwogen keuzes te maken en vooral breed in te zetten, en zich net als zij te bekwamen binnen de verschillende domeinen leven, pensioen, schade, inkomen en zorg, risk en data. Graaf jezelf niet in op een specialistisch vakgebied maar verken en ontdek ook andere terreinen of disciplines binnen je specialisme. Wees kritisch naar jezelf en je omgeving en blijf zoveel mogelijk onafhankelijk. Denk niet dat je iets niet zou kunnen, maar denk in kansen en volg Pippi Langkous: “Ik heb dit nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.” Investeer in jezelf, blijf relevant en interessant voor werkgevers. Houd je toekomst in eigen hand, trek je eigen plan en bereid je voor op veranderingen, die er altijd komen. 

Zonnige toekomst

De toekomst van het actuariële ambacht is zonnig volgens Margreet. Er was altijd veel werk voor actuarieel professionals, ze schat in dat dit alleen maar meer wordt door de toenemende regelgeving en de maatschappelijke eisen die aan financials gesteld worden. Ook de toenemende en beschikbaarheid aan data en de verwerking daarvan bieden grote uitdagingen en kansen, net als het riskdomein. Actuarissen zouden veel meer dan in het verleden vooral de implicaties en gevolgen van hun analyses en inzichten moeten delen, van explain naar impact. Ook de (beroeps) ethische kant verdient aandacht, en dient in de discussies en oplossingen meegenomen te worden. 
Voorts is een brede en open benadering als basishouding de rode draad in de visie van Margreet op de rol van de actuarieel professional. Denk niet in hokjes, kom uit je box of bubbel, verruim je blik en bekijk de situaties en kwesties van alle kanten. Ga niet over 1 nacht ijs, sta open voor de visie, mening en inzichten van anderen en integreer die in je aanpak en adviezen. Multidisciplinaire benaderingen leiden tot robuuste en optimale oplossingen.

En verder….?

“Of ik ver vooruit kijk?, nee eigenlijk niet. Ik geniet erg van mijn rollen als commissaris en toezichthouder, wil dat graag blijven doen." Ze voelt steeds meer dat de waarden en normen uit haar opvoeding zich vertalen in keuzes voor betrokkenheid bij maatschappelijke organisaties. Zo treedt ze toe als lid van de Raad van Toezicht van RADAR Inc, een organisatie voor antidiscriminatie. “Je hebt immers een opdracht in je leven richting medemens en samenleving”. Stil staan zal ze nooit, en haar nieuws- en informatiehonger blijft ze stillen. De boekenkast zal voller en voller raken, want “Ik weet veel meer niet dan wel, er is nog heel veel te ontdekken.“